Uraloğlu, İstanbul’da düzenlenen Türkiye Yüzyılında Sürdürülebilir Ulaşım Doruğu’nun açılış oturumunda soruları yanıtladı.
Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamındaki “Sürdürülebilir ve Dijital Orta Koridor ve Ötesi” başlıklı Bakanlar Yuvarlak Masa Toplantısı’na iştiraki hatırlatılan Uraloğlu, burada hem tecrübelerini paylaştıklarını hem de öbür ülkelerin deneyimlerinden faydalanmaya çalıştıklarını söyledi.
Sürdürülebilir ulaşım başlığında karbon emisyonunu nasıl azaltabileceklerini, iklim değişikliğinin önüne nasıl geçebileceklerini ya da bunun olumsuz tesirlerini nasıl azaltabileceklerini konuştuklarını lisana getiren Uraloğlu, iklim değişikliğinin sonuçlarına karşılık dirençli yapılar ve dirençli ulaşım altyapısı yapılması gerektiğini anlattı.
Uraloğlu, tepede, birebir vakitte atıkla gayretin ele alındığını, sıfır atık noktasında nelerin yapılabileceğine dair görüşmeler yaptıklarını bildirdi.
“KALKINMA YOLU PROJESİ’NİN İMALİNE ÖNÜMÜZDEKİ YIL BAŞLAMA GAYRETİNDEYİZ”
Bakan Uraloğlu, Kalkınma Yolu Projesi’nde ve Zengezur Koridoru’ndaki son duruma ait soru üzerine, şu açıklamalarda bulundu:
“Kalkınma Yolu, Basra Körfezi’nde Fav Limanı’ndan 1200 kilometrelik demir yolu ve otoyolla Ovaköy Hudut Kapısı’na gelecek. Oradan da yaklaşık 2 bin 92 kilometrelik sinirle Kapıkule Hudut Kapısı’na kadar gidebilecek. Doğal üç tane denize açılması kelam konusu. Hatta bu koridordan Rusya’ya ya da Kafkasya bölgesine açılma kelam konusu. Hasebiyle bu proje değerli. Neredeyiz? Projede Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak ve biz varız. Burada proje bitme noktasına geldi. Finansmanını ve işletilmesi dahil bunları konuşuyoruz. Önümüzdeki yılın içerisinde imale başlayabilir miyiz diye bir çaba içerisindeyiz. Fakat elbette Irak’ta uzaklık almanın zorluklarını da biliyoruz. Fakat istediğimiz süratte olmasa da o projede ilerliyoruz. O proje nitekim Türkiye’ye, coğrafyaya önemli katkı sağlayacak.”
“ERMENİSTAN, ZENGEZUR KORİDORU’NUN KENDİ ÜLKESİNDEN GEÇMESİ İÇİN İSTEKLİ”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, 224 kilometrelik Kars-Iğdır-Aralık-Dilucu Yüksek Standartlı Demir Yolu Projesi’nin ihalesini yaptıklarını kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Muhtemelen önümüzdeki yılın birinci aylarında ona başlamış olacağız. Buradaki soru bu güzergahın Ermenistan’dan mı İran’dan mı geçeceği? Burada büsbütün Azerbaycan’ın ne dediğine bakıyoruz. Mesela Milletlerarası Yol Federasyonu’nun Dünya Kongresi’ni İstanbul’da düzenlemiştik. Ermenistan Ulaştırma Bakanı geldi, onunla da konuşmuştuk. Onların bu güzergahın kendi ülkelerinden geçmesi noktasında bir isteklerinin ve iradelilerinin olduğunu söylemek isterim. Oradaki Azerbaycan’ın ne dediği bizim için değerli. Biz de ona nazaran vaziyet alırız. Öbür taraftan projenin süratlice ilerlediğini söyleyebiliriz.”
Uraloğlu, akıllı ulaşım ve bölünmüş yollara ait soruya karşılık, bölünmüş yolların kentlere sağladığı katkıdan bahsederek, 2002’de 6 bin 101 kilometre olan bölünmüş yol uzunluğunu 29 bin 500 kilometrelere getirdiklerini anlattı.
Burada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın büyük bir irade ve imkan ortaya koyduğunu söz eden Uraloğlu, “Sadece 6 vilayet birbirine bağlanabiliyordu. Şu anda 77 vilayet birbirine bölünmüş yollarla bağlanabiliyor. 2002’de yalnızca 8,5 milyon olan araç trafiği bugün 30,5 milyona çıktı. O gün kentler ortasındaki ortalama seyahat suratı 40 kilometre saatti. Bugün 90 kilometre saate çıktı. 30,5 milyon olmasına karşın.” biçiminde konuştu.
“(AKILLI YOL) MUHTEMELEN 2026’DA DA BİRİNCİ DENEMELERE BAŞLARIZ”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, akıllı ulaşım projelerine ait bir yorum üzerine, akıllı ulaşım altyapılarının çok değerli olduğu için tam kapasite kullanılması gerektiğini söyledi.
Yola yerleştirilecek her türlü sensör, kamera ve akıllı levhalarla birlikte evvel aracın yolla, sonra aracın araçla haberleşmesini sağlayacaklarını vurgulayan Uraloğlu, şu açıklamalarda bulundu:
“Bu noktada akıllı ulaşım sistemlerini test edeceğiz. Güney Kore’de ağır bir biçimde kullanılıyor. Amerika’da belirli modeller var. Lakin biz kendi modelimizi üretiyoruz. Bu bahiste Türksat ve Karayolları Genel Müdürlüğümüz ağır bir formda çalışıyor. ASELSAN elbette sürecin içerisinde. Hasdal ile İstanbul Havalimanı ortasında 30 kilometrelik kesimde inşallah deneme sürecini başlatıyoruz. Bunu yapabilmek için de altyapı dediğimiz fiber optiklere de gereksinimimiz var. 15 kilometre Türkiye’de bir fiber optik ağı döşeyeceğiz. Birebir vakitte haberleşmede ve bu akıllı yollarda da onu kullanmış olacağız. Önümüzdeki birkaç yıl içerisinde pilot uygulamaları görmüş olacağız. (Hasdal ile havalimanı arasında) Önümüzdeki sene imalatlara başlarız. Muhtemelen 2026’da da birinci denemelere başlarız.”
“DÜNYA BANKASI İLE ÜÇÜNCÜ KÖPRÜDEN GEÇECEK DEMİR YOLU PROJESİNİN GÖRÜŞMELERİ SÜRÜYOR”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, demir yollarında son 22 yılda yapılan yatırımlardan bahsederek, 2 bin 251 kilometresi yüksek süratli ve süratli tren yolu olmak üzere 3 bin kilometre yeni demir yolu inşa ettiklerini ve bu alandaki uzunluğu yaklaşık 14 bin kilometreye çıkarttıklarını söyledi.
Demir yolu uzunluğunda 2028 amacının 17 bin 500-18 bin kilometre olduğunu, 2053’te bunu yaklaşık 29 bin kilometreye çıkartacaklarını lisana getiren Uraloğlu, demir yolu nakliyatının etraf kirliliğini tedbire ve ihracatı artırma üzere katkılarından bahsetti.
Uraloğlu, ülke genelinde açılacak yeni demir yolu sınırlarına ait bilgiler vererek, Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün üzerinden geçecek demir yolu sınırına ait Dünya Bankası ile görüşmelerin sürdüğünü, ihaleyi gelecek yıl yapmayı hedeflediklerini bildirdi.
“İSTANBUL’UN 1000 KİLOMETRELİK METRO ÇİZGİSİNE GEREKSİNİMİ VAR”
Bakan Uraloğlu, kent içi raylı sistemlerine ait soruya yönelik, artan nüfusa karşılık artık toplu ulaşımın yerin altına indirilmesi gerektiğini söyledi.
İstanbul’a şu anda 1000 kilometrelik metro sınırı gerektiğini fakat mevcut uzunluğun yaklaşık 400 kilometre olduğunu, bunun da 170 kilometresini Bakanlığın yaptığını lisana getiren Uraloğlu, şu anda devam eden 22 kilometrelik raylı sistem projelerinin bulunduğunu anlattı.
“Bunları tamamladıktan sonra bizim İstanbul’da Bakanlık olarak yapacağımız bir şey yok.” ifadesini kullanan Uraloğlu, şöyle devam etti:
“Ana arterler, mesela havalimanı ilişkileri tamam bizim vazifemiz lakin onun haricindekiler belediyenin misyonudur. Belediye lakin talep ederse, Cumhurbaşkanı’mız da uygun görürse Bakanlığa geçer bu sorumluluk. Yoksa büsbütün sorumluluk belediyelerin kendilerinde. Bu noktada yapılması gereken birçok iş var. Mesela, ‘Yolları yaparak biz trafiği çözemeyiz’ diyen belediye liderlerimiz var. Tamam hani geçmişte yapılan bir yolu tahminen kapatmanız da gerekecektir. Yayalaştırmanız da gerekecektir lakin kesinlikle onun alternatifini koyarak. Yoksa alternatifini koymadan telaffuz olarak tahminen kulağa beğenilen geliyor olabilir ancak hakikat olmadığını söyleyebilirim. Aşağı üst 14 vilayette yaptığımız, planladığımız işler var. Bakanlık olarak bunları takip ediyoruz.”
“HAVALİMANI SAYISI 60’A ÇIKACAK”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, havacılıkta yaptıkları projelerden bahsederek, 2002’de 34 milyon olan hava yolu yolcu sayısının bu yıl 230 milyona çıkmasını beklediklerini söyledi.
Havalimanı sayısını 26’dan 58’e çıkarttıklarını, bu sayısının devam eden 2 projeyle muhtemelen 2026’da 60’a çıkacağını lisana getiren Uraloğlu, “Şu anda 130 ülkede 347 noktaya uçuyoruz. Bu türlü diğer bir ülke yok. Sene sonuna kadar da 349 olacak. Bunlar ileriyi planlayarak ve gereklerini yaparak oluyor.” diye konuştu.
Uraloğlu, İstanbul Havalimanı’nı bu yıl 80 milyon yolcunun kullanmasını beklediklerini kaydederek, “Dünyada paralel 3 piste birebir anda operasyon yalnızca Amerika’da yapılabiliyor. Biz inşallah 17 Nisan’da İstanbul Havalimanı’nda uygulamaya geçeceğiz. Gerekli eğitimleri aldık. Kapasitemizi bir manada da katlamış olacağız. İstanbul Havalimanı’ndaki gayemizin de yıllık 200 milyon yolcu olduğunu söylemek isterim.” tabirlerini kullandı.
Denizcilik alanında hayata geçirdikleri proje ve yatırımlara işaret eden Uraloğlu, liman sayısını 152’den 217’ye yükselttiklerini, orta vadede yeni liman muhtaçlıklarının olmadığını fakat bölgesel gereksinimin bulunduğunu bildirdi.
Uraloğlu, “Mesela Akdeniz’de bu türlü bir muhtaçlığımız var. Mersin ve Adana’da bir proje çalışmamız devam ediyor. Birtakım yerlerde kapasite geliştirmeyle ilgili çalışmalarımız var. Mesela Rize İkizdere Lojistik Merkezi’ne devam ediyoruz. İnşallah 2026’da orayı faaliyete açmış olacağız. Denizcilikle ilgili yatırımların birçoğunu yaptık. Fakat yat bağlama kapasitesini biraz daha geliştirmemiz gerekiyor. 8 bin olan yat bağlama kapasitesini yanlış hatırlamıyorsam 25 binin üzerine çıkardık lakin yetmiyor. Bu noktada yapmamız gerekenler var. Devam edenler ve planladıklarımız var. ” biçiminde konuştu.
“2025’İN BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE 5G İHALESİNİ YAPMAK İSTİYORUZ”
Bakan Uraloğlu, 5G’ye geçişle ilgili net takvimin açıklanacağını belirterek, “Önümüzdeki yılın birinci çeyreğinde ihalesini yapmak istiyoruz. 2026’nın çabucak başında da birinci sinyali verelim diye bir çabamız var. Ancak şu anda Türkiye’de 30 tane tesiste bunun tecrübelendiğini, 5G lisansının verildiğini söylemek isterim.” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de farklı platformlarda 75 milyona yakın toplumsal medya kullanıcısı bulunduğunu lisana getiren Uraloğlu, “Gerçekten dinamik, çok süratli gelişen ve değişen bir süreç. Buna yönelik biz bir dünya yasal ve türel düzenlemeler yaptık. Lakin dediğim üzere değişen duruma nazaran bunları kesinlikle revize etmemiz elbette gerekiyor.” diye konuştu.
Uraloğlu, Instagram’ın kapatılma ve tekrar erişime açılma süreciyle o periyotta şirketle ortalarında yaşananları anlatarak, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Artık toplumsal medya platformlarının tamamının temsilcisi var. Bizim söylediklerimizi dikkate almak durumundalar. İki hafta evvel 119 FETÖ’cü hesabı kapattırdık. Biz yasakçı zihniyette olmak istemiyoruz. Temelinde yasakçı zihniyette olan tam da bu platformların bir kısmı. Sizin paylaşımınızı engelliyor, yasaklıyor ve buna müsaade etmiyor. Onlar size müsaade etmezken, ülke olarak hassasiyetlerinizi dikkate almayana gereğini yapmak durumundasınız. Biz kapatmaktan, yasaklamaktan yana değiliz.”